
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), na całym świecie około 253 milionów ludzi ma umiarkowane lub poważne wady wzroku, z czego 36 milionów jest niewidomych. A jakie wady wzroku wyróżniamy? Tego dowiesz się poniżej.
Czym jest wada wzroku?
Wada wzroku to stan, w którym oczy nie funkcjonują optymalnie, ograniczając zdolność do wyraźnego widzenia świata, co może być frustrujące i utrudniać codzienne życie.
Wada wzroku jest powszechnym problemem, który wpływa na życie milionów ludzi na całym świecie. W praktyce to nie tylko problem zdrowotny. To również uczucie bezsilności, gdy nie jesteśmy w stanie dostrzec szczegółów, czytać bez trudu lub cieszyć się pięknem otaczającego nas świata.
Badania naukowe potwierdzają, że wady wzroku mają istotny wpływ na nasze życie emocjonalne. Osoby z wadami wzroku często doświadczają uczucia izolacji i frustracji, gdyż trudności w widzeniu mogą utrudniać codzienne czynności, takie jak poruszanie się, czytanie czy identyfikowanie twarzy bliskich nam osób.
Przyczyny wad wzroku
Według badań American Foundation for the Blind, około 60% osób niewidomych lub z poważnymi wadami wzroku doświadcza uczucia depresji i lęku, co podkreśla ogromny wpływ wad wzroku na nasze samopoczucie.
Do głównych przyczyn powstawania wad wzroku zaliczamy:
- Dziedziczne choroby oczu, takie jak jaskra, zaćma, retinopatia barwnikowa
- Uszkodzenia rogówki, jak zwyrodnienie rogówki, dystrofia rogówki
- Choroby siatkówki, jak zwyrodnienie plamki żółtej, retinopatia cukrzycowa
- Wrodzone wady wzroku, takie jak zaćma wrodzona, zespół Alporta
- Choroby nerwu wzrokowego, jak jaskra, neuropatia nerwu wzrokowego
- Choroby układu naczyniowego, jak retinopatia nadciśnieniowa, retinopatia niedokrwienna
- Urazy oka, takie jak uszkodzenie siatkówki, odwarstwienie siatkówki
- Czynniki zewnętrzne, jak palenie tytoniu, niewłaściwe korzystanie z komputera i długotrwałe obciążenie wzroku.
Rodzaje wad wzroku
Powszechnie uważa się, że wady wzroku to przede wszystkim:
- Krótkowzroczność, która ogranicza naszą zdolność do wyraźnego widzenia przedmiotów na odległość
- Dalekowzroczność, która sprawia trudności w widzeniu obiektów z bliska
- Astygmatyzm, który powoduje zamazany lub zniekształcony obraz zarówno na bliską, jak i daleką odległość
- Prezbiopia, która występuje w wyniku zmian zachodzących w soczewce wewnątrzgałkowej, która z czasem w naturalny sposób staje się grubsza i bardziej sztywna i skutkuje niewyraźnym widzeniem w bliskich odległościach
Wady wzroku u dzieci
Wady wzroku u dzieci są trudnym i emocjonalnie obciążającym wydarzeniem dla nich samych, jak i rodziców. Poza typowymi wadami, jak krótkowzroczność, dalekowzroczność czy astygmatyzm dość częstymi dolegliwościami u najmłodszych są:
- Ambliopia (leniwe oko): To stan, w którym jedno oko nie rozwija się prawidłowo, prowadząc do ograniczenia widzenia.
- Zez: To wada wzroku, która polega na nieprawidłowym ustawieniu oczu. W przypadku zeza, oczy nie są skierowane równolegle do siebie, a jedno z oczu kieruje się do wewnątrz (zez zbieżny) lub na zewnątrz (zez rozbieżny).
Wady wzroku u dzieci mogą wpływać na ich rozwój, uczenie się i interakcje z otoczeniem. Dlatego ważne jest, aby wcześnie zdiagnozować i leczyć te wady, aby zapewnić dziecku jak najlepszą jakość widzenia i wsparcie emocjonalne.

Najczęstsze wady wzroku
Najczęściej występującymi wadami wzroku są krótkowzroczność (minus), dalekowzroczność (plus) i astygmatyzm. Oto dane liczbowe dotyczące częstości występowania tych wad:
- Krótkowzroczność (minus): Według statystyk około 30% populacji cierpi na tę wadę wzroku.
- Dalekowzroczność (plus): Około 25% ludzi ma dalekowzroczność.
- Astygmatyzm: Wada ta występuje u około 15-20% osób.
- Prezbiopia: Ponad 65% osób po czterdziestym roku życia ma prezbiopię.
Objawy wad wzroku
Astygmatyzm
Astygmatyzm jest wadą wzroku, która powoduje zniekształcenie lub zamazanie obrazu zarówno na bliską, jak i daleką odległość. W normalnym oku rogówka ma równomiernie zakrzywioną powierzchnię, co pozwala na skupienie światła na jednym punkcie siatkówki. W przypadku astygmatyzmu rogówka ma nierównomierną krzywiznę, co powoduje, że światło jest rozpraszane i nie skupia się na jednym punkcie, a zamiast tego tworzy rozmyty obraz.
Objawy astygmatyzmu mogą obejmować:
- Zniekształcenie obrazów, szczególnie linii i kształtów, zarówno na bliską, jak i daleką odległość.
- Problemy z widzeniem szczegółów i ostrych konturów.
- Uczucie zmęczenia wzroku lub ból głowy po dłuższym skupieniu się na bliskich, lub odległych obiektach.
- Trudności w czytaniu, szczególnie w przypadku małych czcionek.
- Niewyraźne widzenie w nocy lub przy słabym oświetleniu.
Krótkowzroczność (Wada wzroku minus)
Krótkowzroczność, zwana również miopią, to wada wzroku, w której osoba ma trudności z widzeniem obiektów na odległość, podczas gdy obrazy bliskich przedmiotów są wyraźne. W przypadku krótkowzroczności światło skupia się przed siatkówką zamiast na niej, co powoduje zamazany lub rozmyty obraz dalekich przedmiotów.
Objawy krótkowzroczności mogą obejmować:
- Zamazany lub nieostry obraz przedmiotów znajdujących się w większej odległości.
- Trudności w czytaniu tablicy w szkole lub zauważaniu szczegółów na dalekich znakach drogowych.
- Konieczność przybliżania książek, gazet lub ekranów, aby je wyraźnie widzieć.
- Przewlekłe bóle głowy lub zmęczenie wzroku po dłuższym skupieniu się na odległych obiektach.
- Trudności w ocenie odległości i głębi.
Dalekowzroczność / nadwzroczność (Wada wzroku plus)
Dalekowzroczność, znana również jako hipermetropia, to wada wzroku, w której osoba ma trudności z widzeniem obiektów z bliska, podczas gdy obrazy dalekich przedmiotów są bardziej wyraźne. W przypadku dalekowzroczności światło skupia się za siatkówką zamiast na niej, co powoduje zamazany lub rozmyty obraz bliskich przedmiotów.
Objawy dalekowzroczności mogą obejmować:
- Trudności w czytaniu lub skupianiu się na bliskich obiektach, szczególnie w przypadku małej czcionki.
- Przewlekłe napięcie oczu, zmęczenie wzroku lub ból głowy po dłuższym skupieniu się na obiektach blisko.
- Konieczność trzymania książek, telefonów komórkowych lub innych obiektów daleko od oczu, aby je wyraźnie widzieć.
- Nieostry obraz obiektów bliskich, co może utrudniać precyzję i dokładność w wykonywaniu różnych czynności.
Prezbiopia (starczowzroczność) – popularna wada wzroku
Jak prezbiopia wpływa na widzenie?
Prezbiopia, czyli starczowzroczność, to naturalne zjawisko związane z procesem starzenia się oka, które pojawia się zazwyczaj po 40. roku życia. Dotyczy ona zmniejszenia elastyczności soczewki oka, co utrudnia ostre widzenie przedmiotów znajdujących się blisko.
Wpływ prezbiopii na widzenie:
- Problemy z widzeniem z bliska: Rozmazany obraz podczas czytania książki, pracy na komputerze lub patrzenia na telefon.
- Konieczność odsuwania przedmiotów: Uczucie, że trzeba oddalić tekst lub przedmiot, by uzyskać wyraźny obraz.
- Zmęczenie oczu: Zwiększone zmęczenie oczu podczas dłuższego czytania lub pracy z bliska.
- Bóle głowy: Wynikające z wysiłku wkładanego w próbę wyraźnego widzenia.
- Trudności przy słabym oświetleniu: Widzenie z bliska staje się jeszcze bardziej wymagające w warunkach słabego światła.
Objawy i metody korekcji starczowzroczności
Okulary korekcyjne
- Okulary do czytania: Stosowane wyłącznie do patrzenia na bliskie odległości, np. podczas czytania lub pracy przy biurku.
- Okulary progresywne: Soczewki, które umożliwiają wyraźne widzenie zarówno z bliska, jak i z daleka oraz na odległości pośrednie.
- Okulary dwuogniskowe: Mają wyraźne oddzielenie między częścią do patrzenia na bliskie odległości a dalekie.
Soczewki kontaktowe
- Soczewki multifokalne: Zapewniają korekcję widzenia z bliska, daleka i na średnie odległości.
- Soczewki monowizyjne: Dostosowują jedno oko do widzenia z bliska, a drugie do widzenia z daleka.
Ćwiczenia i nawyki wspierające wzrok
- Odpoczynek dla oczu podczas pracy z bliska (zasada 20-20-20: co 20 minut, patrz na 20 stóp (około 6 metrów), przez 20 sekund).
- Dobre oświetlenie podczas czytania i pracy.
Skala wady wzroku
W celu określenia intensywności wady stosuje się skalę, która wygląda następująco:
Dalekowzroczność:
- niska: +0,75 do +2,00 dioptrii
- średnia: +2,25 do +5,00 dioptrii
- wysoka: powyżej +5,00 dioptrii
Krótkowzroczność:
- niska: -0,25 do 3,00 dioptrii
- średnia: -3,25 do -6,00 dioptrii
- wysoka: powyżej -6,00 dioptrii
Jak korygować wady wzroku?
W przypadku wad wzroku stosuje się różne metody korekcji, które mogą być dostosowane do rodzaju i zaawansowania problemu. Oto niektóre z najczęściej stosowanych metod korekcji wad wzroku:
- Okulary korekcyjne: Jedną z najpopularniejszych metod korekcji wad wzroku są okulary. Okulary korekcyjne z odpowiednimi soczewkami pomagają skorygować krótkowzroczność, dalekowzroczność i astygmatyzm i prezbiopię
- Soczewki kontaktowe: Soczewki kontaktowe są alternatywną metodą korekcji wad wzroku. Mogą być stosowane zarówno przy krótkowzroczności, jak i dalekowzroczności oraz astygmatyzmie, a nawet prezbiopii
- Laserowa korekcja wzroku: Laserowa korekcja wzroku, jest procedurą chirurgiczną, która może być stosowana w celu trwałej poprawy wad refrakcji, takich jak krótkowzroczność, dalekowzroczność i astygmatyzm.
- Soczewki wewnątrzgałkowe: W przypadku zaawansowanych wad wzroku, takich jak krótkowzroczność, może być konieczne zastosowanie soczewek wewnątrzgałkowych. Jest to procedura chirurgiczna, w której naturalna soczewka oka jest zastępowana sztuczną soczewką.
- Terapia wzrokowa: Terapia wzrokowa to zestaw ćwiczeń i technik mających na celu wzmocnienie mięśni oczu i poprawę zdolności widzenia. Jest szczególnie skuteczna u dzieci z niektórymi wadami wzroku, takimi jak leniwie oko (amblyopia).
Na czym polega korekcja wad oczu?
Korekcja wad wzroku polega na dostosowaniu optycznego układu oka w celu uzyskania jak najlepszego widzenia. W przypadku wad refrakcji, takich jak krótkowzroczność, dalekowzroczność i astygmatyzm, korekcja ma na celu skorygowanie nieprawidłowej refrakcji światła, które wpada do oka, aby obraz powstawał na właściwym miejscu siatkówki.
Korekcja / leczenie wad wzroku zacznij od dobrej diagnostyki!
Prawidłowa diagnostyka to fundament skutecznego leczenia i korekcji wad wzroku. Tylko dokładne badanie pozwala dobrać odpowiednią metodę korekcji, która nie tylko poprawi jakość widzenia, ale także zadba o zdrowie oczu.
Wywiad medyczny
- Ocena ogólnego stanu zdrowia pacjenta.
- Historia chorób oczu w rodzinie.
- Aktualne objawy i dolegliwości związane z widzeniem.
- Użytkowanie okularów lub soczewek kontaktowych.
Badanie ostrości widzenia
- Badanie przy pomocy tablic Snellena (litery, cyfry, symbole) lub projekcyjnych, które pacjent odczytuje z różnych odległości.
- Ocena ostrości wzroku dla każdego oka osobno, a także obu oczu razem.
Określenie wady i dobranie korekcji wzroku
- Refraktometria: Pomiar wady wzroku przy użyciu automatycznego refraktometru, który określa, czy pacjent ma krótkowzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm lub prezbiopię.
- Subiektywna ocena refrakcji: Określenie dokładnej mocy soczewek korekcyjnych poprzez wymianę soczewek w foropterze i ocenę komfortu widzenia pacjenta.
Badanie widzenia obuocznego
- Ocena, czy oczy pracują razem w sposób harmonijny.
- Testy na obecność zeza lub zaburzeń widzenia stereoskopowego (głębi).
Badanie przedniego odcinka oka
- Ocena stanu rogówki, spojówek, tęczówki i soczewki za pomocą lampy szczelinowej (biomikroskopii).
Badanie widzenia z bliska (przy prezbiopii)
- Ocena zdolności czytania z bliska i konieczności zastosowania okularów do czytania lub soczewek progresywnych.
Jak wygląda badanie wzroku u okulisty i kiedy należy je wykonać?
Dlaczego warto zacząć od diagnostyki w ORLIŃSCY Salony Optyczne?
✔️ Nowoczesny sprzęt: Badania wykonywane z wykorzystaniem najnowszych technologii, gwarantujących precyzję.
✔️ Doświadczeni specjaliści: Wykwalifikowany personel, który zadba o kompleksowe badanie i wyjaśni wyniki.
✔️ Indywidualne podejście: Diagnostyka dostosowana do Twoich potrzeb i stylu życia.
✔️ Kompleksowa oferta: Od diagnostyki po wybór idealnych okularów lub soczewek kontaktowych.
Korzyści wynikające z dobrej diagnostyki:
- Dokładne zdiagnozowanie wady wzroku.
- Indywidualnie dopasowana korekcja wzroku.
- Wczesne wykrycie ewentualnych problemów zdrowotnych.
- Komfortowe widzenie bez napięcia i bólu głowy.
Jakie są wady wzroku – podsumowanie
Wady narządu wzroku to problem, którego nie wolno bagatelizować. Niezależnie czy są one uwarunkowane genetycznie, czy przychodzą wraz z wiekiem. W przypadku mrużenia oczu, powtarzającego się zmęczenia gałki ocznej i pogorszenia widzenia nie ma co zwlekać.
Chcesz poznać przyczynę zaburzeń widzenia? Czas na wizytę u okulisty lub optyka w celu skorygowania wzroku i dobrania odpowiednich szkieł.
Chcesz przebadać wzrok? Umów się na wizytę w salonach optycznych ORLIŃSCY
Tutaj znajdziesz dokładne adresy naszych placówek: