Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), na całym świecie około 253 milionów ludzi ma umiarkowane lub poważne wady wzroku, z czego 36 milionów jest niewidomych. A jakie wady wzroku wyróżniamy? Tego dowiesz się poniżej.
Czym jest wada wzroku?
Wada wzroku to stan, w którym oczy nie funkcjonują optymalnie, ograniczając zdolność do wyraźnego widzenia świata, co może być frustrujące i utrudniać codzienne życie.
Wada wzroku jest powszechnym problemem, który wpływa na życie milionów ludzi na całym świecie. W praktyce to nie tylko problem zdrowotny. To również uczucie bezsilności, gdy nie jesteśmy w stanie dostrzec szczegółów, czytać bez trudu lub cieszyć się pięknem otaczającego nas świata.
Badania naukowe potwierdzają, że wady wzroku mają istotny wpływ na nasze życie emocjonalne. Osoby z wadami wzroku często doświadczają uczucia izolacji i frustracji, gdyż trudności w widzeniu mogą utrudniać codzienne czynności, takie jak poruszanie się, czytanie czy identyfikowanie twarzy bliskich nam osób.
Przyczyny wad wzroku
Według badań American Foundation for the Blind, około 60% osób niewidomych lub z poważnymi wadami wzroku doświadcza uczucia depresji i lęku, co podkreśla ogromny wpływ wad wzroku na nasze samopoczucie.
Do głównych przyczyn powstawania wad wzroku zaliczamy:
- Dziedziczne choroby oczu, takie jak jaskra, zaćma, retinopatia barwnikowa
- Uszkodzenia rogówki, jak zwyrodnienie rogówki, dystrofia rogówki
- Choroby siatkówki, jak zwyrodnienie plamki żółtej, retinopatia cukrzycowa
- Wrodzone wady wzroku, takie jak zaćma wrodzona, zespół Alporta
- Choroby nerwu wzrokowego, jak jaskra, neuropatia nerwu wzrokowego
- Choroby układu naczyniowego, jak retinopatia nadciśnieniowa, retinopatia niedokrwienna
- Urazy oka, takie jak uszkodzenie siatkówki, odwarstwienie siatkówki
- Czynniki zewnętrzne, jak palenie tytoniu, niewłaściwe korzystanie z komputera i długotrwałe obciążenie wzroku.
Rodzaje wad wzroku
Powszechnie uważa się, że wady wzroku to przede wszystkim:
- Krótkowzroczność, która ogranicza naszą zdolność do wyraźnego widzenia przedmiotów na odległość
- Dalekowzroczność, która sprawia trudności w widzeniu obiektów z bliska
- Astygmatyzm, który powoduje zamazany lub zniekształcony obraz zarówno na bliską, jak i daleką odległość
- Prezbiopia, która występuje w wyniku zmian zachodzących w soczewce wewnątrzgałkowej, która z czasem w naturalny sposób staje się grubsza i bardziej sztywna
Wady wzroku u dzieci
Wady wzroku u dzieci są trudnym i emocjonalnie obciążającym wydarzeniem dla nich samych, jak i rodziców. Poza typowymi wadami, jak krótkowzroczność, dalekowzroczność czy astygmatyzm dość częstymi dolegliwościami u najmłodszych są:
- Ambliopia (leniwe oko): To stan, w którym jedno oko nie rozwija się prawidłowo, prowadząc do ograniczenia widzenia.
- Zez: To wada wzroku, która polega na nieprawidłowym ustawieniu oczu. W przypadku zezu, oczy nie są skierowane równolegle do siebie, a jeden z oczu może być skierowany na zewnątrz (zesztywnienie) lub do środka (zeszpotawienie).
Wady wzroku u dzieci mogą wpływać na ich rozwój, uczenie się i interakcje z otoczeniem. Dlatego ważne jest, aby wcześnie zdiagnozować i leczyć te wady, aby zapewnić dziecku jak najlepszą jakość widzenia i wsparcie emocjonalne.
Najczęściej występujące wady wzroku
Najczęściej występującymi wadami wzroku są krótkowzroczność (minus), dalekowzroczność (plus) i astygmatyzm. Oto dane liczbowe dotyczące częstości występowania tych wad:
- Krótkowzroczność (minus): Według statystyk około 30% populacji cierpi na tę wadę wzroku.
- Dalekowzroczność (plus): Około 25% ludzi ma dalekowzroczność.
- Astygmatyzm: Wada ta występuje u około 15-20% osób.
- Prezbiopia: Ponad 65% osób po czterdziestym roku życia ma prezbiopię.
Astygmatyzm
Astygmatyzm jest wadą wzroku, która powoduje zniekształcenie lub zamazanie obrazu zarówno na bliską, jak i daleką odległość. W normalnym oku rogówka ma równomiernie zakrzywioną powierzchnię, co pozwala na skupienie światła na jednym punkcie siatkówki. W przypadku astygmatyzmu rogówka ma nierównomierną krzywiznę, co powoduje, że światło jest rozpraszane i nie skupia się na jednym punkcie, a zamiast tego tworzy rozmyty obraz.
Objawy astygmatyzmu mogą obejmować:
- Zniekształcenie obrazów, szczególnie linii i kształtów, zarówno na bliską, jak i daleką odległość.
- Problemy z widzeniem szczegółów i ostrych konturów.
- Uczucie zmęczenia wzroku lub ból głowy po dłuższym skupieniu się na bliskich, lub odległych obiektach.
- Trudności w czytaniu, szczególnie w przypadku małych czcionek.
- Niewyraźne widzenie w nocy lub przy słabym oświetleniu.
Krótkowzroczność (Wada wzroku minus)
Krótkowzroczność, zwana również miopią, to wada wzroku, w której osoba ma trudności z widzeniem obiektów na odległość, podczas gdy obrazy bliskich przedmiotów są wyraźne. W przypadku krótkowzroczności światło skupia się przed siatkówką zamiast na niej, co powoduje zamazany lub rozmyty obraz dalekich przedmiotów.
Objawy krótkowzroczności mogą obejmować:
- Zamazany lub nieostry obraz przedmiotów znajdujących się w większej odległości.
- Trudności w czytaniu tablicy w szkole lub zauważaniu szczegółów na dalekich znakach drogowych.
- Konieczność przybliżania książek, gazet lub ekranów, aby je wyraźnie widzieć.
- Przewlekłe bóle głowy lub zmęczenie wzroku po dłuższym skupieniu się na odległych obiektach.
- Trudności w ocenie odległości i głębi.
Dalekowzroczność (Wada wzroku plus)
Dalekowzroczność, znana również jako hipermetropia, to wada wzroku, w której osoba ma trudności z widzeniem obiektów z bliska, podczas gdy obrazy dalekich przedmiotów są bardziej wyraźne. W przypadku dalekowzroczności światło skupia się za siatkówką zamiast na niej, co powoduje zamazany lub rozmyty obraz bliskich przedmiotów.
Objawy dalekowzroczności mogą obejmować:
- Trudności w czytaniu lub skupianiu się na bliskich obiektach, szczególnie w przypadku małej czcionki.
- Przewlekłe napięcie oczu, zmęczenie wzroku lub ból głowy po dłuższym skupieniu się na obiektach blisko.
- Konieczność trzymania książek, telefonów komórkowych lub innych obiektów blisko oczu, aby je wyraźnie widzieć.
- Nieostry obraz obiektów bliskich, co może utrudniać precyzję i dokładność w wykonywaniu różnych czynności.
Skala wady wzroku
W celu określenia intensywności wady stosuje się skalę, która wygląda następująco:
Dalekowzroczność:
- niska: +0,75 do +2,00 dioptrii
- średnia: +2,25 do +5,00 dioptrii
- wysoka: powyżej +5,00 dioptrii
Krótkowzroczność:
- niska: -0,25 do 3,00 dioptrii
- średnia: -3,25 do -6,00 dioptrii
- wysoka: > powyżej -6,00 dioptrii
Jak korygować wady wzroku?
W przypadku wad wzroku stosuje się różne metody korekcji, które mogą być dostosowane do rodzaju i zaawansowania problemu. Oto niektóre z najczęściej stosowanych metod korekcji wad wzroku:
- Okulary korekcyjne: Jedną z najpopularniejszych metod korekcji wad wzroku są okulary. Okulary korekcyjne z odpowiednimi soczewkami pomagają skorygować krótkowzroczność, dalekowzroczność i astygmatyzm.
- Soczewki kontaktowe: Soczewki kontaktowe są alternatywną metodą korekcji wad wzroku. Mogą być stosowane zarówno przy krótkowzroczności, jak i dalekowzroczności oraz astygmatyzmie.
- Laserowa korekcja wzroku: Laserowa korekcja wzroku, znana również jako LASIK, jest procedurą chirurgiczną, która może być stosowana w celu trwałej poprawy wad refrakcji, takich jak krótkowzroczność, dalekowzroczność i astygmatyzm.
- Soczewki wewnątrzgałkowe: W przypadku zaawansowanych wad wzroku, takich jak krótkowzroczność, może być konieczne zastosowanie soczewek wewnątrzgałkowych. Jest to procedura chirurgiczna, w której naturalna soczewka oka jest zastępowana sztuczną soczewką.
- Terapia wzrokowa: Terapia wzrokowa to zestaw ćwiczeń i technik mających na celu wzmocnienie mięśni oczu i poprawę zdolności widzenia. Jest szczególnie skuteczna u dzieci z niektórymi wadami wzroku, takimi jak leniwie oko (amblyopia).
Na czym polega korekcja wad wzroku?
Korekcja wad wzroku polega na dostosowaniu optycznego układu oka w celu uzyskania jak najlepszego widzenia. W przypadku wad refrakcji, takich jak krótkowzroczność, dalekowzroczność i astygmatyzm, korekcja ma na celu skorygowanie nieprawidłowej refrakcji światła, które wpada do oka, aby obraz powstawał na właściwym miejscu siatkówki.
Jakie są wady wzroku – Podsumowanie
Wady wzroku to problem, którego nie wolno bagatelizować. Niezależnie czy są one uwarunkowane genetycznie, czy przychodzą wraz z wiekiem. W przypadku mrużenia oczu, powtarzającego się zmęczenia gałki ocznej i pogorszenia widzenia nie ma co zwlekać.
Czas na wizytę u okulisty lub optyka w celu skorygowania wzroku i dobrania odpowiednich szkieł.
Chcesz przebadać wzrok? Umów się na wizytę w salonach optycznych ORLIŃSCY
